هیات رئیسه ادوار شش گانه مجلس خبرگان زیر ذره…
آیت الله موحدی کرمانی درحالی بر صندلی ریاست مجلس خبرگان ششم تکیه زد که در مجلس قبلی در جایگاه نایب رئیسی حضور داشت.
به گزارش علیرضا تور، «مجلس خبرگان رهبری» آنگونه که در قانون اساسی تعریف شده؛ یک مجلس انتخابی است، نه انتصابی. این مجلس، عنوان مهمترین و حساس ترین نهاد در ساختار سیاسی نظام جمهوری اسلامی را از آن خود دارد؛ چه آنکه مسئولیت انتخاب رهبر، نظارت بر عملکرد و در صورت لزوم عزل ایشان از مهمترین مسئولیت های تعریف شده برای این نهاد است.
اولین مجلس خبرگان رهبری در سال ۱۳۶۱ تشکیل شد و با درنظر گرفتن مدت ۸ ساله این مجلس، تا به امروز ۵ دوره را به اتمام رسانده و وارد ششمین دوره خود شده است.
در این راستا، امروز سه شنبه اول خرداد ماه ۱۴۰۳، مراسم افتتاحیه ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری برگزار شد و آیت الله موحدی کرمانی با کسب رأی ۵۵ نماینده از ۸۳ نماینده حاضر در صحن مجلس خبرگان رهبری، ریاست این دوره از مجلس خبرگان را به مدت ۲ سال عهده دار شد.
بعد از انتخاب رئیس دائمی مجلس خبرگان، نمایندگان وارد رأی گیری برای نواب رئیس شدند و آیتالله سیدهاشم حسینیبوشهری و آیتالله علیرضا اعرافی به ترتیب بهعنوان نواب اول و دوم رئیس این مجلس به مدت ۲ سال انتخاب شدند.
همچنین با تصمیم نمایندگان مجلس خبرگان ششم آیات عباس کعبی و محسن اراکی نیز به عنوان منشیان هیئت رئیسه مجلس ششم خبرگان برگزیده شدند.
رکورد ریاست مجلس خبرگان در دست کیست؟
اولین دوره انتخابات مجلس خبرگان رهبری در تاریخ ۱۹ آذر سال ۱۳۶۱ برگزار شد و ۸۲ نفر از خبرگان مردم توانستند با کسب آرای لازم به اولین دوره مجلس خبرگان رهبری راه یابند. مرحوم آیتالله علی مشکینی در این دوره رئیس مجلس و هاشمیرفسنجانی و امینی نواب رئیس بودند. همچنین آیات محمد مومن و حسن طاهری خرم آبادی به عنوان منشیان مجلس اول خبرگان انتخاب شدند.
دومین دوره مجلس خبرگان رهبری نیز ۱۶ مهرماه ۱۳۶۹ با ۸۳ منتخب مردم آغاز به کار کرد. در این دوره از مجلس خبرگان آیتالله علی مشکینی رئیس مجلس بود. منصب نواب مجلس را آیات هاشمیرفسنجانی و امینی برعهده داشتند. آیات حسن طاهری خرم آبادی و محمد مومن نیز بر کرسی های منشی مجلس تکیه زدند.
آغاز سومین دوره مجلس خبرگان رهبری مربوط به سال ۷۷ بود. فعالیت این دوره با حضور ۸۶ نماینده خبره در چهارم اسفند آغاز شد و تا سال ۸۵ تداوم داشت.
این دوره از مجلس خبرگان به مانند دوره دوم آیتالله علی مشکینی رئیس مجلس و آیات هاشمیرفسنجانی و امینی نواب رئیس بودند.
جایگزین آیت الله هاشمی رفسنجانی انتخاب شد
دوره چهارم مجلس خبرگان رهبری در سال ۱۳۸۵ آغاز به کار کرد. آیتالله علی مشکینی نخستین رئیس دوره چهارم مجلس خبرگان بود. با درگذشت وی اکبر هاشمیرفسنجانی جایگزین وی شد و در سال ۱۳۸۹ آیتالله محمدرضا مهدویکنی با رأی نمایندگان جایگزین وی گردید. با درگذشت آیتالله مهدویکنی نیز با رای خبرگان مردم آیتالله محمد یزدی رئیس مجلس خبرگان شد.
همچنین در آن دوره ابتدا آیات هاشمی رفسنجانی و محمد یزدی نواب رئیس بودند. پس از تکیه آیت الله هاشمی رفسنجانی بر کرسی ریاست، آیت الله سیدمحمود هاشمی شاهرودی جایگزین وی شد.
از سوی دیگر سیداحمد خاتمی و قربانعلی دری نجفآبادی به سمت منشی مجلس چهارم خبرگان رسیدند.
انتخابات پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری، ۷ اسفند ۱۳۹۴ همزمان با مرحلهٔ نخست انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی برگزار شد.
در این دوره از انتخابات، احمد جنتی با کسب ۵۱ رأی رئیس مجلس خبرگان رهبری شد. نایب رئیسی نیز در اختیار هاشمی شاهرودی و موحدی کرمانی بود که بعد از فوت هاشمی شاهرودی، ابراهیم رئیسی جایگزین او شده بود. رئیسی در این مجلس یکی از کاندیداهای ریاست مجلس بود اما دو روز مانده به افتتاحیه مجلس به شهادت رسید.
خاتمی و دری نجف آبادی نیز منشیان دوره پنجم خبرگان در دور اول بوده اند که آیت الله کعبی در دور دوم جایگزین دری نجف آبادی، شد.
موحدی کرمانی از نائب رئیسی تا ریاست
آیت الله موحدی کرمانی که در مجلس پنجم خبرگان رهبری، بر مسند نائب رئیسی تکیه زده بود، در مجلس ششم خبرگان جایگاه ریاست مجلس را از آن خود کرد. اتفاقی که پیشتر نیز آیت الله هاشمی رفسنجانی تجربه کرده بود.
از سوی دیگر در مجلس پنجم کرسی های منشی در دور اول در اختیار سیداحمد خاتمی و دری نجف آبادی بود ولی سیداحمد خاتمی و عباس کعبی در دور دوم این سمت را عهده دار شدند.
عباس کعبی در هیات رئیسه مجلس خبرگان ششم نیز حضور دارد اما خاتمی حذف شده و محسن اراکی به عنوان منشی دوم در این مجلس حضور خواهد داشت.
** در جدول زیر اسامی رئیس و نواب رئیس ۶ دوره مجلس خبرگان رهبری آمده است؛
ادوار مجلس خبرگان
دوره های زمانی
هیات رئیسه
اول
سال ۶۹-۶۱
رئیس:
آیت الله مشکینی
نائب رئیس:
آیت الله هاشمی رفسنجانی
منشی ها:
آیت الله محمد مومن
آیت الله حسن طاهری خرم آبادی
دوم
سال ۷۷- ۶۹
رئیس:
آیت الله مشکینی
نائب رئیس:
آیت الله هاشمی رفسنجانی
آیت الله امینی
منشی ها
آیت الله حسن طاهری خرم آبادی
آیت الله محمد مومن
سوم
سال ۸۵ – ۷۷
رئیس:
آیت الله مشکینی
نائب رئیس:
آیت الله هاشمی رفسنجانی
آیت الله امینی
منشی ها:
آیت الله حسن طاهری خرم آبادی
آیت الله قربانعلی دری نجف آبادی
چهارم
سال ۹۴-۸۵
رئیس:
آیت الله مشکینی /آیت الله هاشمی رفسنجانی /آیت الله مهدوی کنی /آیت الله محمد یزدی
(این دوره مجلس چهار رئیس را تجربه کرد که به ترتیب از نفر اول تا چهارم آمده است)
نائب رئیس:
آیت الله محمدی یزدی
آیت الله هاشمی رفسنجانی /آیت الله هاشمی شاهرودی
(بعد از تکیه هاشمی رفسنجانی بر کرسی ریاست، هاشمی شاهرودی جایگزین او شد)
منشی ها:
آیت الله سید احمد خاتمی
آیت الله قربانعلی دری نجفآبادی
پنجم
سال ۹۵-۱۴۰۳
رئیس:
آیتالله جنتی
نائب رئیس:
آیت الله موحدی کرمانی
آیت الله هاشمی شاهرودی /حجت الاسلام ابراهیم رئیسی
(با فوت هاشمی شاهرودی، ابراهیم رئیسی جایگزین او شد)
منشی ها:
حجت الاسلام سیداحمد خاتمی
آیت الله دری نجف آبادی /حجت الاسلام عباس کعبی
(عباس کعبی جایگزین دری نجف آبادی می شود.)
ششم
سال ۱۴۰۳ تا—
رئیس:
آیت الله موحدی کرمانی
نائب رئیس:
آیتالله سیدهاشم حسینیبوشهری
آیت الله علیرضا اعرافی
منشی ها:
حجت الاسلام عباس کعبی
آیتالله محسن اراکی
۲۷۲۱۸